Tuna Şanlı

(Tuna Şanlı / 3 Ekim 2019)

Türk Amerikan ilişkileri iniş çıkışlarla dolu bir tarihe sahip. Bugün birden fazla sorun ve anlaşmazlık yaşayan iki toplumun birbirine bakışı da pek iyi sayılmaz. Bunun temel nedeni ise yanlış anlaşılma, çoğu zaman hiç anlaşılmama. Yanlış anlaşılmamak için kendinizi anlatmanız gerekiyor haliyle, karşı tarafın kendiliğinden sizi anlamasını beklemek fazla iyimser olur. Her iki taraf için de böyle.

Aslında birbirine birçok açıdan benzerlik gösteren iki toplum bu sorunları aşabilecek potansiyele sahip. Bu ise, bugünden yarına olacak iş değil. Zira Soğuk Savaş boyunca ve sonrasında ilişkiler hep savunma, diplomatik ve politik konularla sınırlı kalınca iki toplum birbirini hep bu çerçevede tanıdı. Ticaret hep en zayıf halka oldu. Ankara-Washington hattının gerginliği toplumlara yansıdı.

Ve sonuçta ne biz Amerikalıları tanıyabildik, ne de Amerikalılar bizi…

Birbirini doğrudan tanımanın yollarından biri, günlük hayatta yer almak.

Onun da yolu ticaretten geçer.

Alışveriş sayesinde toplumlar birbiriyle doğrudan muhatap olur ve küresel diplomatik konuların ötesinde “gerçek anlamda” tanımaya başlar, yanlış anlaşılmalar en aza iner, önyargılar kalkar. ABD’deki mağazalarda üzerinde Made in Turkey yazan ürünlerin ve Türkiye’de yatırım yapan Amerikan firmalarının sayısı arttıkça olur bu. Toplumlar birbirlerinin günlük hayatında varolursa ve olmadıkları zaman yoklukları hissedilirse birbirleri için önem kazanırlar. Elbette tek yolu bu değil, iki ülkenin birbirleri için kullandığı retorik ile desteklenirse başarıya ulaşabilir ancak.

Bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump’ın üzerinde anlaştıkları 100 milyar Dolarlık ticaret hacmi hedefi bu nedenle çok önemli. Türk ve Amerikalı işadamları da çok istekli. Hedefe yaklaşıldıkça toplumların birbirini daha iyi tanımaya başladığını göreceğiz. Bu da kronikleşen sorunların çözümüne katkı sağlayacak şüphesiz.

(Bunlar, toplumların birbirine olumsuz bakışını ortadan kaldıracak adımlar. Politik, diplomatik ve savunma konularındaki sorunların çözümüne de katkı sağlar ama o sorunların çözümü için tek başına ticaret yetmez o ayrı…)